Toen ze aan elkaar werden voorgesteld, voelde het voor Patty Gerhardt en Celal Alacadağzich even onwennig. Maar waarom eigenlijk? De interculturele organisatie Buddy to Buddy koppelt inwonersvan Rotterdam aan gevluchte mensen, op basis van hun voorkeuren en gemeenschappelijke interesses. Kunt en cultuur bracht de Rotterdamse in contact met Celal uit Turkije. Al gauw ontdekten ze een gemeenschappelijke, universele taal, die van liefde en respect. Nu het formele buddytraject is afgerond, is een hechte vriendschap de huidige status.

Door Meike Wesselink

“In de vier jaren dat ik leefde voordat ik naar Nederland kwam, waren alle vier seizoenen voor mij winter. Toen ik in Nederland kwam, is de lente begonnen. Sinds ik Patty en haar gezin ken, bloei ik als een prachtige bloem. Ik hoor de vogels weer zingen, elke dag voelt speciaal en nu leef ik in alle vier seizoenen.” Celal leest zijn zorgvuldig voorbereide tekst voor. Het klinkt als een romantisch gedicht maar sinds hij Patty en haar gezin kent, lijkt alles gemakkelijker te gaan. Sneller ook. Veilig. Kortgeleden kwamen Celals vrouw en hun drie kinderen over uit Turkije “Nu mag ik samen met henintegreren.” Celal straalt als hij vertelt over de stad maar ook over zijn ontmoetingen in AZC Delfzijl. “Ik heb veel geluk gehad.

Dat het iets genuanceerder ligt, wil Patty graag benadrukken. “Ik heb Celal leren kennen als eenongelooflijk veerkrachtig mens. Celals optimisme is bewonderenswaardig, zeker als je iets meer te weten komt over zijn bestaan als Turks-Islamitische gülenist en weet wat hij heeft meegemaakt. Celal zegt geluk te hebben maar zijn bijzondere persoonlijkheid heeft daar ongetwijfeld aan bijgedragen. Het is natuurlijk een wisselwerking.”

Wezenlijk
Tot het moment dat ze het buddytraject instappen, hebben vluchtelingen in sommige gevallen alleen nog maar formele instanties voor hun neus gehad. Menselijk contact is niet altijd gemakkelijk te vinden. Niet alleen de Nederlandse taal, ook de locatie van het AZC speelt mee en de plek daarbinnen, waar vluchtelingen met soms heel verschillende culturen elkaar niet alleen vanwege de taal niet snappen. Patty: “De manier waarop met vluchtelingen wordt omgegaan, gaat me aan het hart. Om vanuit mijn positie iets te doen dat ertoe doet, voelt daarom erg prettig.”

Het concept van Buddy to Buddy is simpel. Op een gelijkwaardige en laagdrempelige manier ga je gedurende vier maanden, bijvoorbeeld eens per week, met elkaar om. Misschien is het doen van gewone, dagelijkse dingen een sleutel tot succes. Mensen op de vlucht willen niets liever dan een normaal, veilig leven opbouwen. Door samen te eten, boodschappen te doen of tijd door te brengen met familie, maak je daar als buddy’s concreet een begin mee. Jacqueline Kolpa, projectcoördinator bij BtB: “Hoe je het buddyschap invult, is aan jou. Wel vinden we het belangrijk dat als je meedoet, je het weloverwogen doet. Halverwege het traject wisselen we ervaringen uit, er kunnen namelijk best een paar uidagingen op je pad komen. Dat er een vriendschap ontstaat zoals tussen Patty en Celal is fantastisch maar niet altijd vanzelfsprekend Het selecteren van koppels luistert behoorlijk nauw. Na één jaar Buddy to Buddy Rotterdam verbaas ik me over hoeveel mooie vriendschappen er nu al zijn. Er vormt zich hier een Rotterdamse Buddycommunity. Enorme voldoening geeft dat.”

Patty en Celal wandelen veel rond in de stad die voor Celal steeds meer smoel krijgt. Patty: “Tijdens onze eerste afspraak brachten we een bezoek aan Verhalenhuis Belvedère”. De kleinzoon van de oorspronkelijke eigenaar gaf ons een toelichting over hoe Katendijk een wijk werd. Ik kende deze geschiedenis niet. Door mijn contact met Celal ben ik met andere ogen naar mijn stad, naar heel de wereld gaan kijken. Tijdens Ramadan leerden wij elkaar kennen. Door me daar vanwege onze vriendschap in te verdiepen kreeg ik waardering voor de religieuze traditie. Tijdens ons gezamenlijke uitstapje op Koningsdag, besloten mijn man en ik dan ook mee te vasten met Celal die dat enorm waardeerde.”

Meisje met de parel
Celal vertelt over Meisje met de parel dat hem tijdens hun bezoek aan het Mauritshuis diep raakte. Over de vrienden van Patty en Lars waar hij mooie gesprekken mee had en waarvan enkelen nu misschien ook buddy worden. Het Nederlandse feest waar hij wat onwennig maar volgens Patty heel soepel rondliep. “Ik word rustig als zij er is”, verklaart Celal droogjes. “Onze vriendschap is als een parabool. “Als Patty er is zit ik in de top, is zij er niet dan daalt de curve. De wiskundedocent in hart en nieren wil niets liever dan weer voor de klas staan maar neemt de tijd die hij daarvoor nodig heeft met geduld. “We zijn veel met taal bezig”, legt Patty uit. ‘Nu Celal’s kinderen zijn overgekomen, praten we ook veel over scholingsmogelijkheden voor hen. Toen zij nog in Turkije waren, hebben onze kinderen online al contact met elkaar gelegd. Wonderlijk en vanzelfsprekend tegelijk hoe natuurlijk deze vriendschap zich tussen onze gezinnen ontwikkelt.”

Buddycafé
Vanuit Leeszaal Rotterdam West kun je dit najaar met regelmaat aanschuiven in het Buddycafé. Een drankje, een bijzonder gesprek, een potje schaken of dansen: de activiteiten zijn divers. Op 21 september kun je op deze locatie kennismaken met Buddy to Buddy tijdens de informatie-avond tussen 19.30 en 21.00 uur. Meld je aan via www.buddytobuddy/rotterdam

Foto: Annelore van Herwijnen

Onderschrift: Celal Alacadağzich en Patty Gerhardt tussen de boeken in Leeszaal West.